بوی باران | صدای عدالت و آزادی تارنمای سازمان عدالت و آزادی ایران اسلامی
ویژه نامه به پاس طبیعت
مروری بر رویدادهای زیست محیطی سال ۱۳۹۳
به کوشش: عارف سپهری
زیر نظر: کمیسیون محیط زیست سازمان عدالت و آزادی ایران اسلامی
با تصویب تحریم بنزین علیه ایران، دولت محمود احمدی نژاد، اجرای طرح ضربتی افزایش تولید بنزین از طریق واحدهای پتروشیمی را در دستور کار قرار داد. اقدامی که به گفته‌ی کارشناسان، اثرات زیان‌بار بسیاری بر چرخه‌های محیط زیستی و زندگی ۳۵ میلیون نفر شهروند در شهرهای بزرگ وارد کرد؛ پس از آن بود که دولت تصمیم گرفت با واردات و تولید بنزین یورو ۴ در پالایشگاه‌ها، وضعیت آلودگی هوا را بهبود بخشد به طوری‌که وضعیت هوای کلانشهرها در سال‌های ۹۱ تا ۹۳ تغییر کرد.
ترکیب بنزن از مواد اصلی در ساخت بنزین و جزو مواد درجه اول سرطان‌زا است؛ حد استاندارد آن در بنزین ۱ درصد حجمی تعیین شده است اما بنا در بنزین پتروشیمی‌ها نزدیک به ۵۰ درصد است! به گفته‌ی رییس سازمان حفاظت محیط زیست با حذف بنزین پتروشیمی و توزیع سوخت استاندارد یورو ۴ میزان بنزن و گوگرد موجود در هوا به نحو قابل توجهی کاهش یافت؛ میزان گوگرد گازوئیل عرضه شده نیز از ٧ هزار قسمت در میلیون به ١۵٠ قسمت در میلیون رسید. به گفته‌ی وی در سال ۱۳۹۳، بنزین پتروشیمی به‌طور کامل از چرخه‌ی سوخت کشور حذف شد و در شهرهای تهران، کرج، اراک، مشهد، اصفهان و تبریز سوخت یورو ۴ توزیع شد.
عملکرد مثبت برنامه های اجرایی برای رفع آلودگی هوا
به گفته‌ی معاون نظارت و پایش محیط زیست استان تهران، شهروندان تهرانی در سال ۱۳۹۳شاهد ۱۶ روز هوای پاک، ۲۳۳ روز هوای سالم و ۱۱۶ روز هوای ناسالم بودند اما در سال ۹۲ سه روز هوای پاک، ۲۰۲ روز هوای سالم و ۱۶۰ روز ناسالم تجربه شد. در همین حال به گفته‌ی مدیرکل محیط زیست اصفهان در سال ۱۳۹۳، شهروندان اصفهانی بیش از ۳۰۰ روز هوای سالم، ۳۴ روز هوای ناسالم، ۷ روز هوای بسیار ناسالم و بدون هوای خطرناک را گذراندند در حالی‌که در سال ۱۳۹۲، ۲۲۴ روز هوای سالم، ۶۷ روز هوای ناسالم، ۱۸ روز هوای بسیار ناسالم و ۷ روز هوای خطرناک را تجربه کرده بودند. این در حالی‌ست که مصرف بنزین در اصفهان نسبت به سال گذشته ۲.۵۷ درصد افزایش و توزیع مازوت ۹۱٫۰۵ کاهش یافت. اداره‌‌ی کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی نیز در گزارشی از کاهش ۵۰ درصدی تعداد روزهای ناسالم این استان نسبت به سال گذشته خبر داد.
تولید بنزین یورو ۴، کاهش مصرف مازوت و گازسوز شدن نیروگاه‌ها و کارخانه‌ها و پذیرش استاندارد یورو ۴ از سوی خودروسازان پس از ۹ سال – از مهر ۹۳- مهم‌ترین عوامل کاهش آلودگی هوا در سال ۱۳۹۳ بوده‌است.
اما…
تمام معضل آلودگی هوا به معضل سوخت‌های فسیلی برنمی‌گردد؛ ذرات کم‌تر از ۵/۲ میکرون –ریزگردها- بخش نیز عوامل مهم آلودگی هوا را شامل می‌شود. چند سال پیش مطالعات صورت گرفته نشان داد که ۷۰ درصد آلودگی شهر تهران مربوط به خودروها است؛ با این حال وقتی ۵٫۵ میلیون خودرو در پایتخت، روزانه ۲۰ میلیون لیتر بنزین مصرف می‌کنند نمی‌توان انتظار روزهای سالم را داشت.
