بوی باران | صدای عدالت و آزادی تارنمای سازمان عدالت و آزادی ایران اسلامی
روز ۱۶ آذر در تقویم ملی کشور با اسم روز دانشجو نام‌گذاری شده است و در این روز در تمام دولت‌ها غالبا روسای جمهوری ایران سخنرانی کرده‌اند. اکثر سیاستمداران و سران جمهوری اسلامی ایران دانشجویان را سرمایه‌های کشور می‌دانند، اما این سرمایه از چه حق و حقوقی برخوردار است؟ قطعا ملت شریف ایران به خصوص قشر دانشگاهی، دوران هشت ساله محمود احمدینژاد را به یاد دارند. دورانی که فضای امنیتی بر دانشگاه‌ها حاکم بود و هیچ دانشجویی حتی حق گفتن انتقاد و اعتراض نسبت به عملکرد و اقدامات وی نداشتند و متاسفانه تمام تریبون‌های دولتی و غیر‌دولتی در اختیار طرفداران دولت قبلی بود و هیچ صدای انتقاد و اعتراضی از قشر دانشگاهی بلند نمی‌شد. بعد از انتخاب حجت‌الاسلام روحانی در فضای سیاسی و انتقادپذیری دولت تفاوت‌های بسیاری به وجود آمد. بنابراین دانشجویان و اساتید دانشگاه می‌توانند هر انتقادی را نسبت به دولت تدبیر و امید بیان کنند و بارها دیده و شنیده شده که این قشر از جامعه به قضیه برجام و توافق هسته‌ای به راحتی توانسته‌اند انتقادات خود را مطرح کنند در حالی‌که در دولت احمدینژاد چنین حقی وجود نداشت و هیچ‌کس نمی‌توانست بگوید چرا تحریم یا سعید جلیلی چه اقداماتی را برای پیشبرد مذاکرات هسته‌ای انجام می‌دهد؟
فضای امن می‌خواهیم نه فضای امنیتی
صبح دیروز، حجت‌الاسلام حسن روحانی، رئیس‌جمهوری در مراسمی به مناسبت بزرگداشت روز دانشجو که در دانشگاه صنعتی شریف برگزار شد، با بیان اینکه ۱۶ آذر روز دانشجو، دانشگاه، استقلال‌طلبی و آزادی خواهی است، اظهار کرد: ۱۶ آذر روز ایستادگی نخبگان، ملت و دانشجویان در برابر استعمار و استبداد بود و این روز به سال ۳۲ یا هیچ مقطع زمانی محصور نخواهد شد. رئیس‌جمهوری با تاکید بر اهمیت دانشگاه و دانشجو، گفت: دانشگاه، دانشجو، استاد، علم و فناوری و تحقیق و دانشگاه‌های برتر افتخاری برای فرهنگ سرزمین و ملت ایران است. رئیس‌جمهوری با تاکید بر اینکه بهترین جایی که قدرت باید نقد شود، دانشگاه است، اظهار کرد: اگر قدرت در هر کشوری مورد انتقاد و سوال قرار نگیرد، به انحراف و استبداد کشیده خواهد شد. وی با تاکید بر اینکه مسئولان بر اساس مسئولیتشان باید مورد سوال قرار گیرند، تصریح کرد: مسئولیت از کلمه سوال می‌آید و هیچ کس نباید خود را از سوال مستثنی بداند و همه باید بدانند که باید به سوال مردم و پاسخگویی در برابر آن افتخار کنند. رئیس دولت یازدهم بیان کرد: اگر دولت پیشرفتی کرده است فقط در سایه حمایت مردم به ویژه جوانان و دانشجویان بوده است و تردیدی ندارم حمایت‌ها و نقدهای شما همه دلسوزانه است. البته برخی لحن‌ها اگر نرم‌تر شود قشنگ‌تر است. رئیس جمهور با تاکید بر اینکه انتقاد مفید است و باید فرصتی فراهم شود که من و مسئولان نقدها را بشنویم و اشکالات را اصلاح کنیم، اظهار کرد: هیچ کدام از ما معصوم و بی‌خطا نیستیم، اما تلاش ما بر این است که گام‌هایی را به نفع مردم برداریم. روحانی با بیان اینکه باید در مفاهیم و موضوعات به اجماع نظر برسیم توضیح داد: باید در جامعه درباره مفاهیمی همچون عدالت، ایستادگی و مبارزه با استعمار منافع ملی، حاکمیت ملی و فلسفه دانشگاه به وحدت نظر برسیم. روحانی تاکید کرد: من احساس می کنم فضای دانشگاه نسبت به سال ۹۲ زمین تا آسمان فرق کرده است. ممکن است هنوز فضا امنیتی باشد که من آن رانمی پسندم. ما فضای امن می‌خواهیم نه فضای امنیتی. من می‌پرسم آیا شما سال ۹۰، ۹۱ و ۹۲ به این راحتی می‌توانستید برای ۱۶ آذر اجتماع داشته باشید؟ زمانی بود که کسی جرات نمی‌کرد بگوید جنبش دانشجویی و همه از این کلمه می‌ترسیدند. رئیس دولت تدبیر و امید در ادامه با بیان اینکه اگر دانشگاه تغییر نکند ما محکومیم، افزود: برخی نقدهای دانشجویان درباره بی‌احترامی به دانشجو درست است و ما نه در دانشگاه و نه در اقتصاد و نه در حوزه سلامت به نقطه مطلوب نرسیده ایم و هنوز راه زیادی در پیش داریم، اما راه دولت یازدهم نسبت به دانشگاه، دانشجو و وزارت علوم تغییر نکرده است. روحانی با تاکید بر ضرورت استقلال دانشگاه تصریح کرد: خواست ما این است که دانشگاه استقلال داشته باشد. شعاری که از اول انقلاب سر دادیم، «استقلال آزادی،جمهوری اسلامی» که به آن رسیدیم را باید ادامه دهیم. دانشگاه باید مستقل و روی پای خودش باشد. تمام تلاش شورای عالی انقلاب فرهنگی این است که به مسائل سیاست گذاری در راستای آزادی دانشگاه توجه کند. وی ادامه داد: ما در آزادی دانشگاه سهیم هستیم. اگر دانشگاه در علم و بیان عقیده، آزاد نباشد، نمی‌توانیم به توسعه علمی و فرهنگی برسیم. رئیس جمهور انتقاد را حق جامعه‌ی دانشگاهی خواند و گفت: دانشجو و دانشگاه باید نقاد باشد . انتقاد دلسوزانه کار دانشجو است و ما از نقد دانشگاهیان استقبال می‌کنیم.
حق اعتراض به دولت احمدینژاد وجود نداشت
با این حال این سوال مطرح می‌شود که فضای باز سیاسی برای بیان انتقادات دانشجویان در دولت محمود احمدینژاد و دولت تدبیر و امید چه تفاوت‌های یافته است که دانشجویان می‌توانند اعتراض و انتقادات خود را به قوه مجریه مطرح کنند در حالی‌که در دوران احمدینژاد چنین آزادی وجود نداشت؟ کمال‌الدین پیرموذن، نماینده مردم نمین، نیر و سرعین در مجلس شورای اسلامی در خصوص تفاوت میان فضای دانشگاه‌ها در دولت محمود احمدینژاد و حجت‌الاسلام حسن روحانی به «ابتکار» گفت: یکی از بزرگترین دغدغه‌های دولت تدبیر و امید مشکلات دانشجویان کشور است و همواره در این دو سال سعی کرده تا دانشجویان عقاید و انتقادات خود را آزادانه و بدون هیچ ترس و واهمه ای از قوه مجریه بیان کنند یا مشکلان این قشر را در جامعه به حداقل برساند. وی در ادامه تاکید کرد: متاسفانه دولت احمدینژاد به جای «نخبه»پروری، «پخمه» بودن را رشد داد. او با بیان اینکه در دولت‌های نهم و دهم بورسیه‌های غیرقانونی رواج داشت، تصریح کرد: در گذشته ملت عزیز ایران شاهد بودند که احمدینژاد چه اشخاصی به عنوان اساتید در دانشگاه‌ها جذب و از آن طرف افراد غیر صالحی را بورسیه کرد. این نماینده مجلس شورای اسلامی به آسیب‌هایی که متوجه دانشگاه‌ها در دولت قبلی رخ داد، اشاره کرد و افزود: هر وقت اسمی از احمدینژاد و کارنامه درخشان وی بیان می‌شود باید از کلمه متاسفانه استفاده کرد. به دلیل اینکه دولت وی فضای علم و دانشگاه را با خطرات بسیار جدی روبه رو ساخت و متاسفانه قشر دانشگاهی و دانشجویی را آسیب پذیر کرد. پیرموذن به نبود فضای باز سیاسی در دوره احمدینژاد برای بیان انتقادات در دانشگاه‌ها اشاره کرد و گفت: متاسفانه در دولت مهروز دانشجویان ایرانی حق داشتن انتقاد به دولت سابق را نداشتند چه برسد به آنکه بخواهند اعتراضی به دولت وی داشته باشند. بنابراین هیچ دانشجویی در گذشته جرات انتقاد و اعتراض نداشت. به گفته وی، تنها دانشجویان خودی می‌توانستند به احمدینژاد اعتراض و انتقاد داشته باشند به این معنا که باید انتقادات خودشان را با محاسبات دولت پاکدست هماهنگ شده بیان می‌کردند. پیرموذن تصریح کرد: همانطور که پیشتر گفتم احمدینژاد ساختار کشور را در زمینه رشد و شکوفایی جوانان، علم، دانشگاه و… را مانند اموال و بودجه کشور به تاراج برد. عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی درباره سخنرانی حسن روحانی در دانشگاه صنعتی شریف مبنی بر اینکه باید به دانشجو اجازه انتقاد داد، گفت: به عقیده من، دانشجویان زبان گویای ملت هستند. یعنی انتقادات دانشجویان باعث توسعه کشور خواهد شد. وی در این باره اضافه کرد: طبق قانون اساسی جمهوری اسلامی و میثاق ملی، ملت عزیز ایران به خصوص دانشجویان از داشتن حق اعتراض و انتقاد برخوردارند. او با بیان اینکه نباید دانشجویان مورد سوءاستفاده قرار گیرند، اظهار کرد: متاسفانه خودسرها و افراد افراطی که هیچ حقی را برای دانشجویان قائل نیستند وارد دانشگاه‌ها شده اند. پیرموذن به فرمایش رسول اکرم(ص) اشاره کرد و گفت: نبی اکرم می‌فرمایند: «افراطی‌ها بهره‌ای از اسلام نبرده‌اند». بنابراین خودسرها و افراطی‌ها به جامعه، فضای سیاسی و علمی کشور آسیب‌های فراوانی را وارد کرده اند.
عقاب‌ها بر دانشجویان نظارت داشتند
صادق زیباکلام، استاد دانشگاه و کارشناس سیاسی نیز درباره قدرت نقد دانشجویان در دولت احمدینژاد و دولت تدبیر و امید به «ابتکار» گفت: اساسا در دولت قبل یعنی از سال‌های ۸۴ تا ۹۲ موضوعی به نام آزادی بیان در دانشگاه‌ها وجود نداشت. به دلیل اینکه محمود احمدینژاد فضای دانشجویی و دانشگاهی کشور را امنیتی و پلیسی کرد. او اضافه کرد: در گذشته بسیاری از فعالان دانشجویی، تشکل‌های مستقل و انجمن‌های اسلامی در دانشگاه‌ها تعطیل شدند، اما خوشبختانه در این دو سالی که دولت تدبیر و امید شکل گرفته فضای سیاسی و دانشگاهی برای بیان عقاید و انتقادات بهتر شده است. این استاد دانشگاه با بیان اینکه صدای انتقادات و اعتراضات دانشجویان در دوره هشت ساله احمدینژاد رسما محدود شد، افزود: متاسفانه هیچ دانشجویی در دولت گذشته حق داشتن اعتراض یا انتقاد نسبت به عملکرد قوه مجریه وجود نداشت. به گفته او، فضای دانشگاهی در دوره احمدینژاد کاملا امنیتی بود یعنی دانشجویان احساس می‌کردند افرای مانند عقاب بر آن‌ها نظارت دارد. بنابراین جرات نداشتند تا اعتراض و انتقادی را به زبان بیاورند، اما همان طور که گفتم فضای باز سیاسی و … در این دو سال مناسب‌تر از گذشته شده است. زیباکلام به محدودیت‌های اساتید دانشگاه‌ها اشاره کرد و گفت: در دوران ریاست جمهوری احمدینژاد و به ویژه از سال ۸۸ تا ۹۲ محدودیت‌های بسیاری برای اساتید دانشگاه وجود داشت. وی در ادامه تاکید کرد: در دولت احمدینژاد نه تنها برای اساتید محدودیت‌های بسیاری وجود داشت بلکه تعدادی از اساتید یا اخراج شدند یا آن‌ها را به اجبار بازنشسته کردند. زیباکلام به تفکیک جنسیتی در دولت قبل اشاره کرد و در این باره گفت: در دوران طلایی احمدینژاد تعدادی از رشته‌ها و دانشگاه‌ها تفکیک جنسیتی حاکم شد. وی تصریح کرد: در دولت روحانی دانشجویان به راحتی می‌توانند از عملکرد وی انتقاد کنند یا در مورد برجام و سخنرانی‌هایی که من حضور دارم و دیدم قشر دانشجویی میکروفون را دست می‌گیرد و به من یا دولت انتقاد می‌کنند. این استاد دانشگاه یاددآور شد: بارها اصولگرایان گفته‌اند نباید دانشگاه‌ها به باشگاه سیاسی تبدیل شود. به دلیل اینکه می‌دانند تفکر اکثریت دانشجویان کشور به اصلاح‌طلبی نزدیک است. بنابراین شعاری را با اسم باشگاه سیاسی در دانشگاه‌ها ممنوع، علم کرده‌اند در حالی‌که اگر همین دانشجویان تفکر اصولگرایی داشتند، می‌گفتند باید باشگاه سیاسی در دانشگاه‌ها بر قرار باشد و دائما در رسانه ملی و … دانشجویان را با عنوان خوبی صدا می‌کردند.
منبع: روزنامه ابتکار/ علی فراهانی
