بوی باران | صدای عدالت و آزادی تارنمای سازمان عدالت و آزادی ایران اسلامی
پوریا نایبیان، عضو کمیسیون محیط زیست سازمان عدالت و آزادی
“پروژه بین المللی هنر کوچرو ” رویدادی است هنری که از سال ۲۰۱۱ پایه گذاری شده و تاکنون در کشورهای مختلفی برگزار شده است. این پروژه در واقع رویدای بین المللی است که در ارتباط با طبیعت بدون در نظر گرفتن مرزهایی که انسانها برای آن تعیین کرده اند، عمل می کند.
متن زیر به بهانه بازدید کمیسیون محیط زیست سازمان عدالت و آزادی ایران اسلامی از آثار خلق شده ” کوچرو” در برج کبوتر خانه مرداویج اصفهان نگاشته شده است.
در نگاه اول برج های کبوتر نماد معماری و هنر هستند. سازه هایی خشتی با نمایی کاهگلی و تزئیناتی از همان جنس که در عین سادگی زیباست و از جنس طبیعت. کبوترخان هزار جریب با ظرفیت لانه گزینی ۱۸۰۰۰ کبوتر احتمالا منبع مهمی جهت تولید کود حیوانی و استفاده در ساخت باروت بوده است. آنقدر مهم که شاه عباس صفوی مالیات سنگینی بر کبوترخانه ها می بندد.
کبوترخانه‌ها نماد هنر محیطی در عصر صفوی بوده‌اند. شاهکار معماری با خشت و گل، تابستانی خنک و زمستانی گرم برای کبوتر‌ها مهیا می کرده و در عوض از کود تولیدی برای رونق باغات اطراف محله استفاده می‌شده است.
قطار توسعه شهری با سرعتی مهار نشدنی باغ‌های هزار جریب اصفهان را هم در نوردید؛ از فرودگاه و مراکز نظامی گرفته تا امروز که منطقه‌ای غالبا مسکونی است. اما کبوترخان مرداویج همچنان استوار مانده هر چند تعداد کبوترهای آن از ۱۸۰۰۰ عدد در عهد صفوی به ۱۰۰ عدد در سالیان اخیر رسیده ست.
هنر محیطی(Eco Art) گذرا است و متغیر؛ همچون کبوترخانه ای که امروز اگرچه آن رونق سده‌های پیشین را ندارد ولی همچنان جاذبه‌ای است برای شهر و مثالی از هنر در خدمت محیط زیست.
چه باید کرد؟! امروز ارزش اکولوژیکی کبوترخان‌ها به اندازه ارزشش در عهد صفوی نیست ولی همچنان نقش ارزش فرهنگی- اجتماعی این تلفیق و همزیستی پررنگ است. از طرفی ما محکوم به حفظ حیات زیستمندان کبوترخان های فعال هستیم. اخلاق حکم به احترام گذاشتن به ارزشهای ذاتی این تلفیق و همزیستی می کند و اتفاقا این همان حرکت در مسیر توالی است.. همان توسعه پایدار در خور است. همان میل به تغییر و حفظ پویایی است. همان تغییری که زمینه ساز بروز و ظهور کوچرو ها شده است. کوچرو ها در طبیعت (به عنوان مرجع هنر) حرکت و سفر می کنند، اما با ترک محیط آن را تخریب نمی کنند.
شاید در فرصت‌های آتی بتوان درب های کبوترخان‌های فعال را بست و با کمک کوچرو و عکس‌های آن، مردم را در این تلفیق و آگاهی شریک نمود؛ چرا که افزایش آگاهی و درگیر نمودن بیشتر شهروندان در چنین پروژه‌هایی حفظ ارزش حیات وحش و محیط زیست شهری را در پی خواهد داشت. احترام به آن ۱۰۰ پرنده احترام به ارزشهای انسانی است.
به امید نمایش عکس های کوچرو ها در نمایشگاهی به وسعت اصفهان، شهری که دوستش داریم.
گزارش تصویری تهیه شده از بازدید اعضای کمیسیون محیط زیست سازمان عدالت و آزادی از کبوترخان مرداویج اصفهان:
